Witamina D jest składnikiem odżywczym niezbędnym dla zdrowia kości. Badania sugerują, że niski poziom witaminy D może powodować zwiększony ból stawów i mięśni, ale wnioski nie są jednoznaczne.
Niedobór witaminy D może wpływać zarówno na zdrowie fizyczne, jak i psychiczne. Jednocześnie wiele osób ma niski poziom witaminy D (w Europie wskazuje się że aż 50% populacji może mieć jej niedobory!), nie zdając sobie z tego sprawy. Fizyczne objawy niedoboru mogą obejmować ból mięśni i stawów, w tym reumatoidalne zapalenie stawów (RZS), które często występuje w nogach i biodrach.
W tym artykule przyjrzymy się dowodom na związek między witaminą D a bólem stawów. Przedyskutujemy również w jaki sposób ludzie mogą uzyskać odpowiedni poziom witaminy D i jakie powinno być ich dzienne spożycie.
Witamina D jest składnikiem odżywczym, który pomaga regulować ilość wapnia w organizmie. Za to jej niedobór powoduje, że kości miękną i stają się słabe. Nazywa się to osteomalacją u dorosłych i krzywicą u dzieci. Witamina D może również pomóc w zapobieganiu osteoporozie.
Ponadto ta witamina może wpływać na układ odpornościowy i może pomóc w radzeniu sobie z chorobami autoimmunologicznymi, takimi jak RZS, cukrzyca typu 1 i stwardnienie rozsiane.
Objawy niedoboru witaminy D różnią się u poszczególnych osób, jednak najbardziej typowymi są:
- zmęczenie
- ból stawów
- ból i osłabienie mięśni
- ból kości
- problemy z oddychaniem
- problemy neurologiczne, w tym drętwienie ciała
- obniżenie nastroju, szczególnie sezonowe zaburzenie afektywne (SAD)
Witamina D jest niezbędna do funkcjonowania kości i mięśni i może mieć działanie przeciwzapalne. W rezultacie wiele osób uważa, że witamina D odgrywa rolę w łagodzeniu bólu stawów, szczególnie w tym przypadku przyczyną jest zapalenie.
Niektóre badania wiążą niedobór witaminy D z RZS, który jest przewlekłym stanem zapalnym, który wpływa na stawy.
- Przegląd badań z 2016 r. Wykazał, że osoby z RZS miały znacznie mniej witaminy D we krwi niż osoby bez RZS. Odkryli również, że ludzie z RZS częściej cierpią na niedobór witaminy D.
- Artykuł badawczy z 2012 r. Sugeruje, że niedobór witaminy D może być czynnikiem ryzyka wystąpienia chorób zapalnych, takich jak RZS, i że może zwiększyć nasilenie tego stanu.
- Suplementacja witaminy D jest korzystna w zapobieganiu osteoporozie. Osoby cierpiące na RZS mają większe ryzyko złamań osteoporotycznych i odczuwają większy ból stawów, dlatego zaleca się jej suplementację.
- Witamina D może również zmniejszać objawy depresji.
Jednak w dużym badaniu Cochrane z 2015 r. Stwierdzono, że obecne dowody nie są wystarczająco silne, aby ustalić wyraźny związek między niedoborem witaminy D a przewlekłymi stanami bólowymi, takimi jak RZS. Dlatego naukowcy muszą dostarczyć więcej dowodów na poparcie tej hipotezy.
Ciało może albo wytwarzać witaminę D poprzez ekspozycję na światło słoneczne, albo pozyskiwać witaminę D z diety. Kluczowe źródła witaminy D obejmują:
Światło słoneczne
Wystawiając gołą skórę na słońce, organizm może wytwarzać witaminę D ze światła ultrafioletowego B (UVB).
Chociaż synteza witaminy D indukowana przez światło słoneczne jest doskonałym źródłem witaminy, konieczne jest unikanie gorącego, południowego słońca, aby zapobiec poparzeniom skóry. Te mogą powodować uszkodzenia skóry i zwiększyć ryzyko czerniaka.
Kiedy spędzanie czasu na słońcu jest trudniejsze, na przykład w miesiącach zimowych, znacznie trudniej jest uzyskać wystarczającą ilość witaminy D ze światła słonecznego, dlatego może być konieczne uzyskanie tej witaminy ze źródeł dietetycznych oraz suplementacji.
Pożywienie
National Institutes of Health (NIH) zaleca, aby dorośli przyjmowali 15 mikrogramów witaminy D dziennie.
Poniższe produkty są jednymi z niewielu, które są bogate w witaminę D, więc dieta powinna zawierać niektóre z nich każdego dnia, jeśli to możliwe:
- tłuste ryby, takie jak łosoś, makrela lub tuńczyk
- mleko
- wątroba wołowa
- żółtka
- grzyby
- płatki śniadaniowe
Suplementy
Niektóre osoby, takie jak wegetarianie lub seniorzy, mogą mieć trudności z uzyskaniem wystarczającej ilości witaminy D, szczególnie zimą.
NIH sugeruje, że suplementy mogą być przydatne w przypadku:
- osób starszych, ponieważ skóra traci zdolność skutecznej syntezy witaminy D.
- osób o ciemniejszej karnacji, ponieważ może ona utrudniać wykorzystanie światła słonecznego do produkcji witaminy D przez organizm.
- niemowlęta karmione piersią, ponieważ ich stan witaminy D zależy od stanu innej karmiącej matki
Zbyt duże spożycie witaminy D może powodować zatrucia, dlatego najlepiej jest porozmawiać z lekarzem (szczególnie w przypadku suplementacji w ciąży) przed przyjęciem jakichkolwiek nowych suplementów i przestrzegać zalecanej dawki.
Ból stawów jest często oznaką stawów zapalnych. Chociaż nadal nie rozumiemy do końca roli pożywienia w pośredniczeniu w bólu stawów, ludzie nie powinni umniejszać wpływowi diety i określonych składników odżywczych.
Inne składniki odżywcze, które mogą pomóc złagodzić ból stawów, obejmują:
- probiotyki
- wielonienasycone kwasy tłuszczowe omega-3
- wapń
- witamina K.
W niedawnym przeglądzie z 2018 r. Naukowcy zasugerowali, że przestrzeganie diety śródziemnomorskiej może pomóc w utrzymaniu zdrowia i poprawić zdrowie fizyczne.
Dodatkowo dieta bogata w przeciwutleniacze może poprawić ogólny stan zdrowia i zmniejszyć ryzyko chorób związanych z układem kostnym.
Niedobór witaminy D wydaje się być powszechny u pacjentów z RZS, a niższy poziom witaminy D może również przyczyniać się do nasilenia bólu stawów. Potrzebne są jednak dalsze badania w tej dziedzinie.